Hướng dẫn cách sửa máy bơm nước không lên hiệu quả

Một trong những vấn đề thường gặp nhất với máy bơm chính là tình trạng máy chạy nhưng không lên nước hoặc không hoạt động. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn đầy đủ và chi tiết về cách xác định nguyên nhân và cách sửa máy bơm nước không lên. Cho dù bạn là người có kinh nghiệm hay mới làm quen với các thiết bị cơ khí, hướng dẫn này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí sửa chữa.

1. Nguyên nhân máy bơm nước không lên nước

1.1. Nguyên nhân từ hệ thống điện

Nguồn điện không ổn định hoặc bị mất điện: Điện áp không ổn định hoặc quá thấp có thể khiến motor máy bơm không đủ lực để hoạt động hiệu quả. Kiểm tra nguồn điện của bạn có đạt mức điện áp phù hợp không (thường là 220V đối với máy bơm gia đình).

Công tắc áp suất bị hỏng: Công tắc áp suất có nhiệm vụ bật tắt máy bơm khi áp lực nước thay đổi. Khi bị hỏng, nó có thể không kích hoạt máy bơm hoạt động.

Dây điện, cầu chì hoặc tụ điện bị hỏng: Dây điện bị đứt, cầu chì bị nổ hoặc tụ điện bị hỏng đều có thể làm máy bơm không hoạt động. Tụ điện đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động máy bơm, nếu tụ bị hỏng, máy sẽ không thể khởi động hoặc chạy yếu.

Motor máy bơm bị cháy hoặc hỏng: Khi motor bị quá nhiệt hoặc cháy, máy bơm sẽ không thể hoạt động. Dấu hiệu nhận biết là mùi khét từ máy bơm hoặc máy không phát ra tiếng động khi cấp điện.

1.2. Nguyên nhân từ hệ thống cơ

Cánh quạt bị hỏng hoặc bị kẹt: Cánh quạt (cánh bơm) là bộ phận tạo ra lực đẩy nước. Nếu cánh quạt bị vỡ, mòn hoặc kẹt bởi tạp chất, máy bơm sẽ không thể bơm nước hiệu quả.

Trục máy bơm bị mòn: Trục kết nối motor với cánh quạt, khi bị mòn sẽ làm giảm hiệu suất của máy bơm hoặc khiến máy không thể bơm nước.

Ổ trục bị hỏng: Ổ trục giúp trục máy bơm quay trơn tru. Khi bị hỏng, nó sẽ tạo ra ma sát lớn, làm giảm hiệu suất máy bơm và gây ra tiếng kêu bất thường.

Bộ phận làm kín bị hư: Phớt làm kín (mechanical seal) ngăn nước rò rỉ từ buồng bơm. Khi bị hỏng, nó có thể làm nước rò rỉ và giảm áp suất bơm, dẫn đến máy bơm không lên nước.

1.3. Nguyên nhân từ hệ thống thủy lực

Không mồi nước trước khi sử dụng: Nhiều loại máy bơm cần được mồi nước (đổ đầy nước vào buồng bơm) trước khi sử dụng, đặc biệt là máy bơm ly tâm. Nếu không mồi nước, máy sẽ không thể tạo áp suất để hút nước lên.

Đường ống hút bị hở, rò rỉ, thủng: Nếu đường ống hút có vết nứt, lỗ thủng hoặc các mối nối không kín, không khí sẽ lọt vào đường ống và làm mất khả năng hút nước của máy bơm.

Lọc nước bị tắc: Bộ lọc nước bị tắc nghẽn do cặn bẩn, lá cây, rong rêu sẽ cản trở dòng chảy và khiến máy bơm không thể hút nước hiệu quả.

Van một chiều bị hỏng: Van một chiều ngăn nước chảy ngược lại khi máy bơm ngừng hoạt động. Nếu van này bị hỏng, nước sẽ chảy ngược lại và máy bơm sẽ mất nước mồi.

Độ sâu hút quá lớn: Mỗi loại máy bơm có một giới hạn về độ sâu hút nước. Nếu nguồn nước quá sâu so với vị trí đặt máy bơm, máy sẽ không thể hút nước lên được.

1.4. Các nguyên nhân khác

Máy bơm bị cặn bẩn, rong rêu: Cặn bẩn, rong rêu tích tụ trong máy bơm có thể làm tắc nghẽn các bộ phận và giảm hiệu suất máy.

Chọn máy bơm không phù hợp với nhu cầu sử dụng: Máy bơm có nhiều loại với các thông số kỹ thuật khác nhau. Chọn máy bơm không phù hợp với mục đích sử dụng hoặc điều kiện lắp đặt sẽ dẫn đến hiệu suất kém.

Máy bơm đã hết tuổi thọ: Mọi thiết bị đều có tuổi thọ nhất định. Máy bơm đã sử dụng nhiều năm sẽ có hiệu suất giảm dần và cuối cùng ngừng hoạt động hiệu quả.

2. Hướng dẫn kiểm tra và sửa chữa máy bơm nước không lên

Khi máy bơm nước chạy nhưng không lên nước, bạn có thể tự sửa bằng 9 bước dưới đây. Hãy làm theo từng bước, kiểm tra kỹ lưỡng để tìm ra vấn đề và khắc phục nhanh chóng. Chuẩn bị sẵn dụng cụ cơ bản như tua-vít, cờ lê, băng keo chống thấm và một xô nước sạch trước khi bắt đầu.

Kiểm tra và mồi nước cho máy bơm

Nguyên nhân: Máy bơm cần nước trong buồng bơm để tạo áp suất hút. Nếu buồng khô, máy sẽ không bơm được nước.

Cách làm:

Tắt nguồn điện bằng cách rút phích cắm hoặc ngắt cầu dao để đảm bảo an toàn.

Tìm nắp buồng bơm (thường là một nắp tròn hoặc vuông ở phía trên hoặc bên hông máy).

Dùng tua-vít hoặc tay vặn nắp ra (theo chiều ngược kim đồng hồ).

Đổ nước sạch vào buồng bơm cho đến khi đầy, nước tràn ra ngoài là được.

Đóng nắp lại thật chặt, kiểm tra xem có van xả khí không (thường là một nút nhỏ gần buồng bơm). Nếu có, vặn chặt van này.

Cắm điện và bật máy chạy thử 1-2 phút. Nếu nước lên, vấn đề đã được giải quyết. Nếu không, chuyển sang bước tiếp theo.

Kiểm tra van một chiều

Nguyên nhân: Van một chiều giữ nước trong ống hút. Nếu van hỏng hoặc không kín, nước chảy ngược ra ngoài, làm máy mất áp suất.

Cách làm:

Xác định vị trí van một chiều (thường nằm ở đầu ống hút, gần nguồn nước như giếng hoặc bể).

Tắt máy, tháo van ra bằng cờ lê (vặn ngược chiều kim đồng hồ).

Quan sát van: Nếu có rác bẩn kẹt bên trong, rửa sạch bằng nước. Nếu van bị nứt, gãy hoặc cao su bị mòn, cần thay mới.

Lắp van mới (mua ở cửa hàng điện nước, giá khoảng 50.000 – 100.000 VNĐ tùy loại).

Lắp lại van vào ống hút, siết chặt, bật máy thử xem nước có lên không.

Xử lý đường ống hút

Nguyên nhân: Ống hút bị hở làm không khí lọt vào, hoặc bị tắc bởi rác, cặn bẩn, khiến nước không chảy lên được.

Cách làm:

Kiểm tra toàn bộ ống hút từ nguồn nước đến máy bơm.

Sờ tay dọc ống để tìm lỗ hở, vết nứt. Nếu phát hiện, dùng băng keo chống thấm quấn kín chỗ hở (quấn ít nhất 3-4 vòng).

Nếu nghi ngờ ống tắc, tháo ống ra khỏi máy và nguồn nước.

Dùng nước áp lực cao (vòi xịt) hoặc que dài để thông ống, loại bỏ rác bẩn bên trong.

Lắp ống lại, đảm bảo các khớp nối kín, bật máy thử lại.

Kiểm tra cánh bơm

Nguyên nhân: Cánh bơm bị gãy, mòn hoặc kẹt do rỉ sét sẽ không tạo lực đẩy nước lên.

Cách làm:

Tắt điện, tháo vỏ máy bơm bằng tua-vít (thường có 4-6 con ốc quanh thân máy).

Nhìn vào cánh bơm (bộ phận quay bên trong buồng bơm).

Quay thử cánh bằng tay: Nếu không quay được, có thể bị kẹt rác – lấy rác ra và vệ sinh sạch.

Nếu cánh gãy hoặc mòn, dùng cờ lê tháo ra (ghi nhớ vị trí lắp), mua cánh mới đúng型号 (loại) máy tại cửa hàng phụ kiện.

Lắp cánh mới vào, siết chặt ốc, lắp vỏ máy lại và chạy thử.

Đảm bảo nguồn nước

Nguyên nhân: Nguồn nước cạn khiến ống hút không chạm tới nước để bơm lên.

Cách làm:

Dùng thước dây hoặc que dài đo mực nước trong giếng, bể chứa.

So sánh với độ dài ống hút: Nếu mực nước thấp hơn đầu ống, hạ ống xuống sâu hơn (thêm đoạn ống nếu cần).

Đảm bảo đầu ống hút cách đáy giếng/bể ít nhất 20-30 cm để tránh hút cặn bẩn.

Bật máy thử lại sau khi điều chỉnh.

Kiểm tra nguồn điện

Nguyên nhân: Điện áp yếu (dưới 200V) khiến máy chạy không đủ công suất để hút nước.

Cách làm:

Dùng bút thử điện kiểm tra xem có điện vào máy không.

Nếu có điều kiện, dùng đồng hồ đo điện áp (đặt hai đầu vào ổ cắm, đọc kết quả). Điện áp lý tưởng là 220V.

Nếu điện yếu, lắp thêm ổn áp (giá từ 500.000 VNĐ trở lên tùy công suất).

Kết nối máy qua ổn áp, bật thử xem nước có lên không.

Kiểm tra hướng lắp đặt máy

Nguyên nhân: Máy lắp ngược (đầu hút thành đầu xả và ngược lại) khiến nước không đi đúng hướng.

Cách làm:

Xem hướng dẫn sử dụng của máy (thường ghi rõ đầu hút – “IN” và đầu xả – “OUT”).

Kiểm tra ống: Đầu hút nối với nguồn nước, đầu xả nối với ống dẫn nước lên nhà.

Nếu lắp sai, tắt máy, tháo hai đầu ống và lắp lại đúng vị trí.

Khởi động máy để kiểm tra kết quả.

Xử lý phớt bơm

Nguyên nhân: Phớt (vòng đệm cao su) bị rách, lỏng gây rò rỉ nước, làm mất áp suất.

Cách làm:

Tắt điện, tháo vỏ máy để nhìn vào trục bơm (nơi cánh bơm gắn vào động cơ).

Quan sát: Nếu nước rỉ ra từ trục khi máy chạy, phớt đã hỏng.

Tháo phớt cũ bằng tay hoặc tua-vít (nhẹ nhàng để không làm hỏng trục).

Mua phớt mới đúng kích cỡ (giá 20.000 – 50.000 VNĐ), lắp vào vị trí cũ, đảm bảo kín.

Lắp máy lại, chạy thử xem còn rò rỉ không.

Xem xét thay máy bơm mới

Nguyên nhân: Máy cũ hoặc công suất không đủ để bơm nước lên độ cao cần thiết.

Cách làm:

Đo khoảng cách từ nguồn nước đến nơi cần bơm (chiều cao và chiều dài).

Xem thông số máy hiện tại (thường ghi trên thân máy, ví dụ: 125W, 200W).

Nếu độ cao lớn (trên 10m) mà công suất nhỏ, chọn máy mới mạnh hơn (ví dụ: 250W cho nhà 2-3 tầng).

Tham khảo giá máy bơm tại cửa hàng (từ 1-3 triệu VNĐ tùy loại).

Lưu ý an toàn:

• Tắt điện hoàn toàn trước khi tháo lắp bất kỳ bộ phận nào.
• Đeo găng tay cao su và kính bảo hộ nếu cần để tránh bị thương.
• Nếu không chắc chắn, dừng lại và gọi thợ sửa chuyên nghiệp.

3. Khi nào nên gọi thợ sửa máy bơm?

Trong một số trường hợp, bạn không nên tự sửa mà cần gọi thợ:

• Máy có mùi khét hoặc động cơ bị cháy, không chạy được.
• Linh kiện phức tạp như tụ điện, bạc đạn bị hỏng, cần dụng cụ chuyên dụng để thay.
• Bạn đã thử mọi cách nhưng máy vẫn không lên nước.
  Nếu gặp các vấn đề này, hãy liên hệ dịch vụ sửa chữa máy bơm uy tín gần nhà để được hỗ trợ nhanh chóng.

Với 9 cách sửa máy bơm nước không lên nước vừa hướng dẫn, bạn hoàn toàn có thể tự xử lý tại nhà mà không cần tốn nhiều chi phí. Chỉ cần kiểm tra kỹ từng bước, từ mồi nước, đường ống đến nguồn điện, bạn sẽ sớm khắc phục được sự cố. Hãy thử áp dụng ngay hôm nay để tiết kiệm thời gian và tiền bạc. Nếu bạn không có kinh nghiệm sửa máy bơm, đừng ngại liên hệ với Thợ Sài Gòn để được hỗ trợ tận tình ngay hôm nay.