Hướng dẫn cách đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp

Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp là thiết bị đo lường điện năng phổ biến trong các hệ thống điện công nghiệp, nhà xưởng hoặc hộ gia đình có công suất lớn. Việc đấu nối đúng cách không chỉ đảm bảo đo đếm chính xác mà còn giúp hệ thống điện hoạt động an toàn, tránh nguy cơ chập cháy. Nếu bạn đang tìm hiểu cách đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước kèm lưu ý quan trọng.

Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp là gì?

Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp, hay còn gọi là công tơ điện 3 pha gián tiếp, là thiết bị dùng để đo lượng điện năng tiêu thụ trong các hệ thống điện 3 pha có công suất lớn, thường trên 100A. Khác với đồng hồ trực tiếp (đo trực tiếp dòng điện), đồng hồ gián tiếp sử dụng biến dòng (CT) để giảm dòng điện xuống mức phù hợp trước khi đo.

Cấu tạo cơ bản

Cuộn dây điện áp: Đo điện áp của từng pha.

Cuộn dây dòng điện: Kết nối với biến dòng để đo dòng điện.

Đĩa nhôm: Quay để ghi nhận lượng điện tiêu thụ.

Đầu nối: Thường có 11 đầu dây, chia thành các nhóm để đấu nối pha A, B, C và dây trung tính (N).

Ứng dụng

Đồng hồ 3 pha gián tiếp được sử dụng trong:

Nhà máy, xí nghiệp có hệ thống điện công suất lớn.

Tòa nhà thương mại, chung cư.

Hộ gia đình sử dụng điện 3 pha cho thiết bị công suất cao.

So sánh với đồng hồ trực tiếp

Đồng hồ gián tiếp: Phù hợp với dòng điện lớn, cần biến dòng, lắp đặt phức tạp hơn.

Đồng hồ trực tiếp: Đo trực tiếp dòng dưới 100A, lắp đặt đơn giản hơn.

Hiểu rõ cấu tạo và ứng dụng sẽ giúp bạn tự tin hơn khi thực hiện đấu nối.

Công cụ và vật liệu cần chuẩn bị

Để đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp an toàn và hiệu quả, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ và vật liệu sau:

Dụng cụ:

Kìm kẹp cos (kìm bấm cos) để cố định dây.

Đồng hồ vạn năng để kiểm tra dòng điện và điện áp.

Tua vít (đầu dẹt và đầu chữ thập) để vặn vít cố định.

Kìm cắt dây và dao gọt dây điện.

Găng tay cách điện và giày cách điện để đảm bảo an toàn.

Vật liệu:

Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp (đã được kiểm định).

Biến dòng (CT) phù hợp với công suất hệ thống.

Dây điện 3 pha (đủ màu để phân biệt pha: đỏ, vàng, xanh).

Băng keo cách điện và dây đai cố định dây.

Hộp kỹ thuật hoặc tủ điện để bảo vệ đồng hồ.

Lưu ý: Chọn dụng cụ và vật liệu chất lượng cao, có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo độ bền và an toàn khi vận hành.

Phân tích các đầu ra của công tơ điện 3 pha gián tiếp

ông tơ điện 3 pha gián tiếp thường có 11 đầu ra dây, được đánh số từ 1 đến 11 theo thứ tự từ trái qua phải, như hiển thị trong hình dưới đây:

Trong sơ đồ này, chúng ta sẽ phân chia 11 đầu ra thành 4 nhóm tín hiệu chính như sau:

Nhóm pha A:

Điện áp pha A: đầu số 2

Dòng pha A: đầu số 1 và 3

Nhóm pha B:

Điện áp pha B: đầu số 5

Dòng pha B: đầu số 4 và 6

Nhóm pha C:

Điện áp pha C: đầu số 8

Dòng pha C: đầu số 7 và 9

Nhóm Trung tính (N):

Điện áp trung tính: đầu số 10 và 11 (đã được nối với nhau)

Thông qua việc phân tích này, bạn có thể nắm rõ cấu trúc và chức năng của các đầu ra trên công tơ điện 3 pha gián tiếp.

Quy trình đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp

Dưới đây là các bước chi tiết để đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp một cách chính xác và an toàn, đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả.

Bước 1: Ngắt điện và đảm bảo an toàn

Mục đích: Loại bỏ nguy cơ giật điện trong quá trình làm việc.

Thực hiện:

Tắt hoàn toàn nguồn điện bằng cách ngắt cầu dao chính hoặc aptomat tổng.

Sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra từng dây pha, đảm bảo không còn dòng điện chạy qua.

Trang bị găng tay cách điện, giày cách điện và đứng trên bề mặt không dẫn điện.

Bước 2: Chuẩn bị dây điện và lắp đặt đồng hồ

Chuẩn bị dây:

Cắt và gọt dây điện 3 pha, để lộ phần lõi đồng khoảng 1 cm.

Sử dụng dây có màu khác nhau để dễ phân biệt: đỏ (pha A), vàng (pha B), xanh (pha C), và đen/trắng cho dây trung tính (N).

Dùng kìm kẹp cos bấm đầu dây để đảm bảo kết nối chắc chắn.

Lắp đồng hồ:

Cố định đồng hồ vào tủ điện hoặc vị trí thuận tiện, dễ quan sát chỉ số.

Ghi chú hoặc đánh dấu các dây để tránh nhầm lẫn khi đấu nối.

Bước 3: Thực hiện đấu nối theo sơ đồ

Đồng hồ 3 pha gián tiếp thường có 11 đầu dây, được chia thành:

Nhóm A (đầu 1, 2, 3): Dùng cho pha A.

Nhóm B (đầu 4, 5, 6): Dùng cho pha B.

Nhóm C (đầu 7, 8, 9): Dùng cho pha C.

Nhóm N (đầu 10, 11): Dùng cho dây trung tính.

Quy trình đấu nối:

Lắp biến dòng (CT):

Mỗi pha sử dụng một biến dòng. Đầu vào (K) của biến dòng nối với nguồn điện, đầu ra (L) nối với đồng hồ.

Ví dụ: Pha A – Biến dòng CT1, đầu K nối với dây pha A từ nguồn, đầu L nối với đầu 1 và 3 của đồng hồ.

Nối dây pha:

Đầu 2 (pha A), đầu 5 (pha B), đầu 8 (pha C) nối trực tiếp với dây pha tương ứng từ nguồn điện.

Nối dây trung tính:

Đầu 10 và 11 của đồng hồ nối với dây trung tính (N) của hệ thống.

Xác minh sơ đồ:

Đối chiếu với sơ đồ đấu nối đi kèm đồng hồ, đảm bảo đúng thứ tự: pha A (1-2-3), pha B (4-5-6), pha C (7-8-9), trung tính (10-11).

Bước 4: Kiểm tra và khởi động

Kiểm tra:

Rà soát các kết nối, đảm bảo đầu dây được vặn chặt, không bị lỏng hoặc hở.

Kiểm tra lại toàn bộ sơ đồ đấu nối để xác nhận không có sai sót.

Khởi động:

Đóng lại nguồn điện bằng cách bật aptomat tổng.

Theo dõi đồng hồ: Nếu màn hình hiển thị hoặc đĩa quay, đồng hồ đã hoạt động bình thường.

Dùng đồng hồ vạn năng đo lại điện áp và dòng điện để xác nhận hệ thống ổn định.

Những lưu ý quan trọng khi đấu nối

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp, hãy ghi nhớ các lưu ý sau:

An toàn là trên hết: Luôn ngắt điện hoàn toàn trước khi làm việc. Không chạm vào dây điện khi chưa kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng.

Đấu đúng cực biến dòng: Nhầm lẫn giữa cực K và L của biến dòng có thể khiến đồng hồ đo sai số hoặc không hoạt động.

Sử dụng dây cùng màu: Phân biệt rõ pha A, B, C và dây trung tính để tránh đấu nhầm.

Kiểm tra kết nối: Đảm bảo các đầu dây được vặn chặt, không để lộ lõi đồng ra ngoài gây chập điện.

Không tự ý chỉnh sửa: Nếu đồng hồ có dấu hiệu hỏng hoặc sai số, liên hệ đơn vị cung cấp hoặc thợ điện chuyên nghiệp.

Tuân thủ quy định: Việc lắp đặt đồng hồ phải được kiểm định bởi cơ quan điện lực để hợp pháp hóa.

Câu hỏi thường gặp

1. Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp khác gì với trực tiếp?

Đồng hồ gián tiếp sử dụng biến dòng để đo dòng điện lớn (trên 100A), phù hợp với hệ thống công nghiệp. Đồng hồ trực tiếp đo trực tiếp dòng dưới 100A, thường dùng cho hộ gia đình.

2. Làm sao biết công suất cần dùng đồng hồ gián tiếp?

Nếu hệ thống có dòng điện vượt quá 100A hoặc công suất lớn (trên 50kW), bạn nên sử dụng đồng hồ gián tiếp kèm biến dòng.

3. Có cần thợ điện chuyên nghiệp để đấu nối không?

Đấu đồng hồ 3 pha gián tiếp đòi hỏi kiến thức kỹ thuật và kinh nghiệm. Nếu không chắc chắn, hãy thuê thợ điện để đảm bảo an toàn.

4. Làm gì nếu đồng hồ chạy sai số?

Kiểm tra lại kết nối biến dòng, dây pha và dây trung tính. Nếu vẫn sai, liên hệ cơ quan điện lực hoặc nhà cung cấp để kiểm định.

Đấu đồng hồ điện 3 pha gián tiếp không quá phức tạp nếu bạn nắm rõ quy trình và tuân thủ các nguyên tắc an toàn. Chỉ cần chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, làm đúng theo sơ đồ và kiểm tra kỹ lưỡng, bạn sẽ có một hệ thống đo điện chính xác, an toàn. Nếu gặp khó khăn, đừng ngần ngại liên hệ thợ điện tại Thợ Sài Gòn để được hỗ trợ.